Việc sử dụng vi sinh trong nuôi tôm giúp giảm thiểu việc sử dụng hóa chất, kháng sinh, ngăn ngừa và điều trị các loại bệnh phổ biến trên tôm, cải thiện chất lượng nước và đáy ao, tăng năng suất và hiệu quả kinh tế cho người nuôi. Vậy thời điểm nào nên sử dụng vi sinh và cách sử dụng như thế nào cho hiệu quả nhất? Hãy cùng Nam Miền Trung tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.

Vi sinh là gì?

Vi sinh (hay vi sinh vật) là những sinh vật sống nhỏ bé, có thể là đơn bào hoặc đa bào, có nhân sơ hoặc nhân thực, chỉ có thể nhìn thấy được qua kính hiển vi. Vi sinh bao gồm nhiều loại như vi khuẩn, virus, nấm, tảo, nguyên sinh động vật,… Vi sinh có thể có lợi hoặc có hại cho sinh vật khác và môi trường sống.

Các vi sinh vật trong ao nuôi tôm

Lợi ích khi sử dụng vi sinh vào đúng thời điểm

Sử dụng vi sinh vào đúng thời điểm sẽ mang lại nhiều lợi ích cho tôm và ao nuôi như:

• Giúp tôm sinh trưởng tốt hơn, sức đề kháng cao hơn so với ao không sử dụng vi sinh: Vi sinh là thức ăn tự nhiên cho tôm, giúp tôm hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn, cải thiện hệ tiêu hóa đường ruột. Vi sinh cũng an toàn cho tôm, không gây độc hại như hóa chất, kháng sinh.
• Giúp tiêu diệt mầm bệnh do vi khuẩn có hại gây ra, giảm nguy cơ tôm bị nhiễm bệnh: Vi sinh có chứa các vi sinh vật có lợi có khả năng ức chế, tiêu hủy các vi khuẩn gây bệnh, bảo vệ tôm khỏi các mầm bệnh nguy hiểm.
• Giúp cải thiện chất lượng nước và đáy ao, duy trì cân bằng sinh học: Vi sinh có tác dụng phân hủy chất hữu cơ, khử khí độc, giảm độ nhớt, tạo màu nước phù hợp, giúp nước trong ao sạch và tươi. Vi sinh cũng giúp cân bằng lượng tảo và vi sinh vật có lợi trong ao, ngăn ngừa tảo độc và mầm bệnh tiềm ẩn.

Đâu là giai đoạn tốt nhất để sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm?

Để sử dụng vi sinh một cách hiệu quả nhất, bà con nên sử dụng vi sinh ngay từ đầu vụ nuôi, cụ thể là trước khi thả giống và sau khi thả giống khoảng 7 ngày. Lý do là:

• Trước khi thả giống: Sử dụng vi sinh lúc này sẽ giúp tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm, gây màu nước ở màu trà nhạt, dễ ức chế và tiêu diệt các vi sinh vật có hại.
• Sau khi thả giống 7 ngày: Sau 7 ngày nuôi, tôm đã thích nghi với môi trường ao nuôi, bà con nên bổ sung vi sinh xử lý nước ao nuôi để hỗ trợ tôm phát triển khỏe mạnh hơn về sau.

Trong giai đoạn tôm phát triển, lượng thức ăn bổ sung mỗi ngày càng tăng lên, tôm chỉ hấp thu 30% lượng thức ăn, còn 70% sẽ thải ra từ phân, kết hợp với lượng thức ăn thừa sẽ gây ô nhiễm nước ao nuôi. Do đó, bà con cần duy trì bổ sung vi sinh để liên tục quá trình xử lý. Sử dụng vi sinh lúc này còn giúp hạn chế việc hình thành khí độc trong ao, tránh được tình trạng tảo phát triển quá mức, giúp duy trì lượng tảo và vi sinh vật có lợi trong ao.

Vi sinh giữ vai rất trò quan trọng trong NTTS

Thời điểm nào trong ngày nên sử dụng vi sinh

Trong ngày, có 2 khoảng thời gian lý tưởng để sử dụng vi sinh trong ao nuôi tôm:

• Từ 8h-10h vào buổi sáng, lúc trời mát: là thời điểm lý tưởng để xử lý nước, cung cấp vi sinh vật có lợi trong ao nuôi, và loại bỏ khí độc, nhờ vào việc oxy hòa tan trong ao đạt mức cao nhất. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để các chủng vi sinh vật dị dưỡng phát triển và hoạt động hiệu quả. Trong khoảng thời gian này, tảo cũng hấp thụ nhiều CO2 và tỏa khí Oxy, trong khi vi sinh vật lại ngược lại. Do đó, đây cũng là thời kỳ lý tưởng để áp dụng vi sinh vật và tạo điều kiện cho sự phát triển của tảo trong ao nuôi.
• Thời điểm 18h-20h tối cũng là lúc thích hợp để thực hiện việc cắt tảo, vì đây là thời điểm tảo thường ở trạng thái yếu nhất trong ngày. Ban đêm, tảo tiếp tục hấp thụ nitơ hữu cơ từ phân tôm và thức ăn dư thừa, tạo thành chất dinh dưỡng. Do đó, việc áp dụng vi sinh vào thời điểm này sẽ cạnh tranh trực tiếp với tảo, làm giảm nguồn dinh dưỡng của chúng đột ngột và có thể dẫn đến cái chết. Thêm vào đó, thời điểm này còn hỗ trợ sự phát triển của các chủng vi sinh vật tự dưỡng, đặc biệt là khi chúng trở nên nhạy cảm với tia cực tím và tia UV xuất hiện vào ban ngày.

Nguyên tắc khi sử dụng vi sinh trong ao nuôi

Để vi sinh hoạt động hiệu quả, xử lý tối ưu, bà con nên lưu ý các nguyên tắc sau:

• Tránh lạm dụng kháng sinh và hóa chất diệt khuẩn trong ao nuôi.
• Sử dụng vi sinh theo đúng liều lượng và hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc chuyên gia có kinh nghiệm sử dụng.
• Kết hợp thêm dinh dưỡng và sục khí để tăng cường hiệu quả của vi sinh vật.
• Tránh sử dụng vi sinh trong điều kiện thời tiết không phù hợp.

Vậy cách sử dụng vi sinh trong nuôi tôm như thế nào?

1. Xử lý đáy ao nuôi tôm

Để nuôi tôm bằng vi sinh, bước đầu tiên là phải xử lý đáy ao nuôi tôm. Đáy ao nuôi tôm là nơi tích tụ nhiều chất thải hữu cơ, vi khuẩn gây bệnh và khí độc. Nếu không xử lý đáy ao nuôi tôm, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh trưởng của tôm.

Các bước xử lý đáy ao nuôi tôm như sau:

• Tháo cạn nước, bắt bờ đê, nạo vét bùn và bón vôi. Liều lượng vôi phụ thuộc vào độ pH của đất. Nếu độ pH thấp, cần bón nhiều vôi hơn. Nếu độ pH cao, cần bón ít vôi hơn.
• Phơi ao từ 7 đến 10 ngày cho đến khi xuất hiện các vết chân chim. Đây là dấu hiệu cho thấy đáy ao đã khô và sạch. Nếu không có điều kiện phơi ao, có thể dùng máy cào chất thải về góc ao, bơm chất thải ra ngoài và bón vôi lại.
• Cấy vi sinh vào đáy ao nuôi tôm. Vi sinh sẽ giúp phân hủy chất thải hữu cơ, ổn định pH, khử khí độc và tạo môi trường thuận lợi cho tôm phát triển. Có nhiều loại vi sinh dùng cho đáy ao nuôi tôm, nhưng nên chọn những loại có chứng nhận chất lượng và uy tín.

Đáy ao nuôi tôm là nơi tích tụ nhiều chất thải hữu cơ, vi khuẩn gây bệnh và khí độc

2. Xử lý nước ao nuôi

Nước ao nuôi tôm cũng cần được xử lý kỹ lưỡng trước khi thả tôm. Nước ao nuôi tôm cần đảm bảo độ trong, độ mặn, độ pH, nhiệt độ, oxy hòa tan và các chỉ số khác phù hợp với yêu cầu của tôm.

Các bước xử lý nước ao nuôi tôm như sau:

• Lấy nước từ sông vào ao lắng để nước lắng tụ vật chất hữu cơ.
• Bơm nước qua lưới lọc bằng vải dày để loại bỏ rác thải và ấu trùng tôm cá. Có thể dùng thêm các loại lưới lọc khác để tăng hiệu quả lọc sạch nước.
• Ổn định môi trường từ 3 đến 7 ngày.
• Sau khi diệt khuẩn, kiểm tra môi trường nước ao nuôi tôm và cấy vi sinh vào nước. Vi sinh sẽ giúp cân bằng hệ sinh thái, tăng oxy hòa tan, giảm amoni, nitrit, nitrat và các chất độc khác trong nước. Vi sinh cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch cho tôm và ngăn ngừa các bệnh do vi khuẩn gây ra.

3. Chọn và thả giống cho ao nuôi tôm

Sau khi xử lý đáy ao và nước ao nuôi tôm, bước tiếp theo là chọn và thả giống cho ao nuôi tôm. Tôm giống là yếu tố quan trọng quyết định đến thành công hay thất bại của mùa vụ. Tôm giống cần phải khỏe, sạch bệnh, đồng đều và phù hợp với điều kiện nuôi.

Các bước chọn và thả giống cho ao nuôi tôm như sau:

• Tùy theo loại tôm mà có kích thước khác nhau. Với tôm thẻ chân trắng, bạn nên chọn tôm có kích thước từ PL12 đến PL15, chiều dài từ 9 – 11mm. Với tôm sú, bạn nên chọn tôm có kích thước từ PL15 đến PL20, chiều dài từ 15 – 18mm, hoặc tôm giống PL30 chiều dài >20 mm. Tôm giống nên có kích cỡ đồng đều, không bị dị hình, hình dáng cân đối.
• Thả tôm giống với mật độ vừa phải, tùy theo loại tôm và mô hình nuôi. Đối với tôm sú, mật độ thả nuôi là từ 7-10 con/m2. Đối với tôm thẻ chân trắng, mật độ thả nuôi là từ12-15 con/m2. Nếu nuôi tôm trong ao bạt, có thể thả nuôi với mật độ cao hơn.
• Chuẩn nhiệt độ, độ mặn và độ pH cho tôm giống trước khi thả nuôi. Có thể dùng nước ấm, nước lạnh, muối hay axit để điều chỉnh các chỉ số này cho phù hợp với nước ao nuôi tôm. Khi thả nuôi, nên thuần hóa tôm giống từ 15 đến 30 phút để tôm giống thích nghi với môi trường mới.

(Xem Kỹ thuật chọn và thả tôm giống an toàn đạt tỷ lệ sống cao tại đây)

Tôm giống 100% xét nghiệm khoẻ mạnh tại Nam Miền Trung

4. Quản lý thức ăn và môi trường ao nuôi

Quản lý thức ăn

• Cho tôm ăn thức ăn công nghiệp chất lượng, phù hợp với tôm.
• Kết hợp nuôi tôm bằng vi sinh theo hướng dẫn. Giúp tôm tiêu hóa, hấp thu, tăng trọng và chống stress. Vi sinh cũng giúp giảm thức ăn dư, chất thải, ô nhiễm và bệnh.
• Xen kẽ chế phẩm sinh học, vitamin, khoáng tự nhiên vào thức ăn của tôm. Giúp bổ sung dinh dưỡng, tăng sức đề kháng, phòng và trị bệnh cho tôm.
• Quan sát tôm ăn, điều chỉnh liều lượng và thời gian cho ăn. Nếu tôm ăn ít, tăng liều lượng hoặc đổi thức ăn. Nếu tôm ăn nhiều, giảm liều lượng hoặc tăng số lần cho ăn. Nếu tôm ăn không đều, dùng kích thích ăn hoặc tạt vi sinh. Nếu tôm bất thường, dùng chế phẩm tự nhiên trộn thức ăn hoặc tạt ao.

Quản lý môi trường ao nuôi

• Quan sát ao nuôi, đo các chỉ số môi trường. Điều chỉnh các yếu tố ổn định bằng chất hóa học, sinh học hoặc thiết bị cơ khí.
• Bón men vi sinh định kỳ. Men vi sinh giúp vi sinh có lợi tăng trưởng, cải thiện nước ao. Men vi sinh cũng giúp ngăn vi khuẩn gây bệnh, giảm nhiễm trùng và tử vong cho tôm.

Với những chia sẻ trên, hy vọng bà con đã có được những kiến thức cơ bản về cách sử dụng vi sinh trong nuôi tôm. Để tiếp tục nhận được những tư vấn, phân tích và chia sẻ kiến thức nuôi trồng tôm thành công, hiệu quả kinh tế cao, hãy nhanh chóng liên hệ với đội ngũ Tập đoàn Nam Miền Trung thông qua số hotline 0906.68.68.68