Các giải pháp cơ bản tăng năng suất trong nuôi tôm
Nuôi tôm là một ngành kinh tế quan trọng của nước ta, đóng góp lớn vào xuất khẩu thủy sản. Tuy nhiên, nuôi tôm cũng đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, giá thành cao. Vì vậy, việc áp dụng các giải pháp cơ bản để tăng năng suất và giảm chi phí trong nuôi tôm là rất cần thiết. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn các giải pháp về kỹ thuật chọn tôm giống, lựa chọn mô hình nuôi, quản lý môi trường và cho ăn, kiểm soát dịch bệnh cũng như áp dụng công nghệ sinh học để giúp người nuôi tăng năng suất cho vụ mùa.
Nội dung bài viết
1. Kỹ thuật chọn tôm giống chất lượng
Việc lựa chọn tôm giống chất lượng đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình nuôi tôm, góp phần quyết định đến năng suất tối đa và hiệu quả kinh tế của ngành. Tôm giống mạnh mẽ và kháng bệnh là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo thành công 60% trong quá trình nuôi tôm.
Cách chọn tôm giống bằng phương pháp đánh giá cảm quan
Đây là phương pháp đơn giản và khá dễ thực hiện cho bà con nuôi tôm.
- Tôm giống cần có kích thước đồng đều, ví dụ tôm thẻ chân trắng giá 1 size có kích thước từ 9 – 13mm (post 10 – 15), tôm sú có kích thước từ 12 – 25mm tuỳ size.
- Tôm giống cần có sức sống tốt, màu sắc tươi sáng, vỏ mỏng, đầu thân cân đối và đuôi xòe.
- Có thể kiểm tra sức sống của tôm bằng cách gõ nhẹ vào dụng cụ chứa tôm, nếu tôm phản ứng nhanh chóng và bơi ngược dòng nước khi khuấy nhẹ thì là tôm khỏe.
- Ngoài ra, gan tụy của tôm khỏe có màu nâu da bò sẫm.
- Tôm giống cần được kiểm tra và loại trừ các mầm bệnh nguy hiểm như hoại tử gan tụy cấp, đốm trắng, chậm lớn,…
- Tôm giống cần có nguồn gốc rõ ràng từ các quốc gia uy tín trong lĩnh vực gia hóa và sản xuất giống tôm bố mẹ.
- Quy trình sản xuất post cần tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về kỹ thuật và thức ăn.
Cách chọn tôm giống bằng phương pháp gây sốc
Trước khi quyết định mua tôm giống, nên thực hiện việc gây sốc bằng cách vớt 300 con tôm giống và thả vào một chậu chứa khoảng 5 lít nước có độ mặn 10%. Sau khoảng 1 giờ, nếu tỷ lệ sống của tôm trên 80%, thì có thể lựa chọn tôm giống đó. Nếu tỷ lệ sống thấp hơn thì nên từ chối mua.
Lưu ý khi mua tôm giống
Khi mua tôm giống, cần đảm bảo tôm được vận chuyển và bảo quản đúng cách để không ảnh hưởng đến chất lượng. Ngoài ra, kiểm tra chứng chỉ và giấy tờ liên quan đến nguồn gốc và chất lượng tôm giống để đảm bảo tính minh bạch và đúng quy định.
2. Lựa chọn mô hình/ phương thức nuôi tôm
Việc lựa chọn mô hình/ phương thức nuôi tôm đóng vai trò quan trọng trong việc tăng năng suất và hiệu quả kinh tế trong ngành nuôi tôm. Có nhiều mô hình/ phương thức nuôi khác nhau như nuôi quảng canh, nuôi quảng canh cải tiến, nuôi thâm canh, nuôi trong bể lót bạt, nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, ASC và nhiều hơn nữa. Mỗi mô hình/ phương thức nuôi mang đến những ưu điểm và hạn chế riêng, phù hợp với điều kiện của từng người nuôi.
Để lựa chọn mô hình/ phương thức nuôi tôm phù hợp, cần xem xét các yếu tố sau:
- Địa điểm nuôi: Việc xem xét diện tích ao nuôi, nguồn nước, nguồn điện, khí hậu, địa hình và giao thông là rất quan trọng. Điều này đảm bảo rằng mô hình/ phương thức nuôi được áp dụng sẽ phù hợp với điều kiện địa phương.
- Loại tôm nuôi: Yếu tố như nhu cầu thị trường, giá thành, tính chất sinh học và yêu cầu kỹ thuật đối với loại tôm cần được xem xét. Điều này sẽ giúp lựa chọn mô hình/ phương thức nuôi phù hợp với loại tôm mà bạn định nuôi.
- Mục tiêu nuôi: Xem xét các yếu tố như năng suất mong muốn, chi phí đầu tư, rủi ro và lợi nhuận mong đợi. Điều này sẽ giúp bạn chọn mô hình/ phương thức nuôi tôm phù hợp với mục tiêu của bạn.
Ví dụ, nếu bạn muốn nuôi tôm với chi phí thấp, rủi ro thấp và năng suất trung bình, bạn có thể lựa chọn mô hình nuôi quảng canh hoặc nuôi quảng canh cải tiến. Nếu bạn muốn nuôi tôm với năng suất và chất lượng cao, bạn có thể lựa chọn mô hình nuôi thâm canh hoặc nuôi trong bể lót bạt, tuy nhiên mô hình này có rủi ro và chi phí khá cao. Nếu bạn muốn nuôi tôm theo tiêu chuẩn an toàn và bền vững, bạn có thể lựa chọn mô hình nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP hoặc ASC.
3. Quản lý môi trường và cho ăn
Quản lý môi trường nước và chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe và tăng trưởng của tôm. Thực hiện quản lý môi trường và chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp tăng năng suất và giảm chi phí trong quá trình nuôi tôm.
Quản lý môi trường nước
Việc kiểm soát chất lượng nước là một trong những thách thức quan trọng và khó khăn nhất trong nuôi tôm. Chất lượng nước tốt sẽ giúp tôm phát triển khỏe mạnh, tăng trưởng nhanh chóng và có tỷ lệ sống cao. Trái lại, chất lượng nước kém, chứa amoniac và nitrit có thể gây chết tôm. Ngoài ra, môi trường nước giàu dinh dưỡng và có lớp bùn đáy không được xử lý sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển của vi khuẩn Vibrio, dẫn đến bệnh EMS, gây tổn thương gan tụy tôm, tôm bỏ ăn và dẫn đến tử vong hàng loạt. Để quản lý môi trường nước tốt, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Lựa chọn vị trí nuôi phù hợp, đảm bảo nguồn nước sạch và không bị ô nhiễm.
- Tiến hành quá trình xử lý ao nuôi một cách cẩn thận trước khi thả giống, bao gồm việc vét bùn, xử lý đáy ao và xử lý nước ao.
- Thường xuyên theo dõi và kiểm tra các chỉ tiêu quan trọng về chất lượng nước ao như độ trong, độ pH, độ kiềm, oxy hòa tan, amoniac, nitrit…
- Đảm bảo hàm lượng oxy hòa tan cao trong ao nuôi bằng cách sử dụng quạt sục khí hoặc máy sục khí.
- Sử dụng chế phẩm vi sinh để cân bằng hệ vi sinh vật trong ao nuôi, giúp phân hủy chất hữu cơ dư thừa và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn có hại.
- Sử dụng vôi và khoáng để ổn định pH và độ kiềm của nước ao.
- Thực hiện thay nước ao khi cần thiết để loại bỏ các chất độc hại và cung cấp oxy cho ao nuôi.
Quản lý dinh dưỡng
Thức ăn chiếm khoảng 60-70% chi phí trong quá trình nuôi tôm. Việc quản lý chế độ ăn uống một cách hợp lý sẽ giúp tối ưu hóa sử dụng thức ăn, giảm lượng thức ăn thừa gây ô nhiễm môi trường và tiết kiệm chi phí. Để quản lý chế độ ăn uống tốt, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Lựa chọn loại thức ăn phù hợp với loại tôm nuôi, giai đoạn phát triển của tôm và điều kiện nuôi.
- Chọn nhà cung cấp thức ăn uy tín, cam kết chất lượng.
- Bảo quản thức ăn một cách đúng cách để tránh việc bị ẩm mốc, nhiễm khuẩn hoặc bị côn trùng phá hủy.
- Xác định lượng thức ăn cần cung cấp cho mỗi lần cho ăn dựa trên khối lượng tôm, nhu cầu dinh dưỡng, khả năng tiêu hóa và điều kiện nước ao.
- Theo dõi hành vi ăn uống của tôm bằng cách sử dụng nhá ăn hoặc quan sát trực tiếp.
- Điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp với tình trạng ăn uống của tôm, tránh cho ăn quá nhiều hoặc quá ít.
- Chia nhỏ lượng thức ăn thành nhiều lần cho ăn trong ngày, tùy theo kích cỡ và nhu cầu ăn uống của tôm.
4. Kiểm soát bệnh lý khi nuôi tôm
Bệnh lý là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại lớn cho ngành nuôi tôm. Có nhiều loại bệnh có thể xảy ra trong nuôi tôm như: bệnh đốm trắng, bệnh đốm vàng, bệnh EMS, bệnh còi, bệnh đen mang… Một số bệnh có thể được điều trị bằng thuốc, nhưng một số bệnh không có thuốc chữa hoặc rất khó chữa. Vì vậy, việc phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh là rất quan trọng. Để phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh trong nuôi tôm, bạn cần thực hiện các biện pháp sau:
- Chọn giống tôm chất lượng cao, có sức đề kháng tốt và không mang mầm bệnh.
- Xử lý ao nuôi kỹ càng trước khi thả giống, sử dụng các chất khử trùng và diệt khuẩn.
- Quản lý môi trường nước tốt, duy trì các chỉ tiêu nước ao trong giới hạn an toàn.
- Cho ăn hợp lý, sử dụng thức ăn chất lượng cao và phù hợp với loại tôm nuôi.
- Bổ sung các chất dinh dưỡng và khoáng chất cần thiết cho tôm để nâng cao sức đề kháng và miễn dịch.
- Theo dõi sức khỏe của tôm thường xuyên, kiểm tra các triệu chứng bất thường của tôm như: biến màu, biến dạng, chậm lớn, chết rải rác…
Nếu phát hiện có dấu hiệu bệnh, cần xác định nguyên nhân và loại bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời. Có thể gửi mẫu xét nghiệm hoặc tham khảo ý kiến của các chuyên gia.
5. Áp dụng công nghệ sinh học
Công nghệ sinh học là một trong những giải pháp hiện đại và tiên tiến để tăng năng suất và chất lượng trong nuôi tôm. Công nghệ sinh học có thể được áp dụng ở nhiều khâu khác nhau của quá trình nuôi tôm, như lai tạo con giống, sản xuất thức ăn, xử lý nước, phòng và trị bệnh… Công nghệ sinh học giúp cải thiện các tính trạng di truyền của con giống, tăng khả năng chống chịu bệnh tật và sinh trưởng nhanh của tôm. Đồng thời cũng giúp sản xuất ra các loại thức ăn có chứa các enzyme, vi sinh vật hay các chất kích thích miễn dịch cho tôm. Áp dụng công nghệ sinh học cùng với các biện pháp quản lý khác sẽ đem lại hiệu quả tốt trong việc tăng năng suất nuôi tôm.
Tôm giống Nam Miền Trung là dòng sản phẩm hàng đầu về chất lượng con giống thẻ chân trắng và tôm sú giống. Tôm giống được sản xuất theo công nghệ và quy trình hiện đại, đảm bảo sạch bệnh và phù hợp với nhiều vùng nuôi. Tôm giống Nam Miền Trung đã nhận được sự tin tưởng của khách hàng trên cả nước, từ Bạc Liêu, Sóc Trăng, Bến Tre, Cà Mau, Kiên Giang,… Tập đoàn Nam Miền Trung luôn cam kết mang đến hàng tỷ con giống sạch bệnh và giải pháp nuôi tôm hiệu quả cho bà con. Hãy liên hệ hotline 0906.68.68.68 để được tư vấn miễn phí về tôm giống, kỹ thuật nuôi, nâng cao lợi nhuận cho vụ mùa.