Tôm bị ký sinh trùng đường ruột là một vấn đề thường xảy ra ở các ao nuôi tôm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, trưởng thành và năng suất của vụ nuôi. Để phòng ngừa và điều trị kịp thời, bà con cần hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục tình trạng này. Bài viết sau đây sẽ chia sẻ cho bà con một số kiến thức cơ bản về tôm bị ký sinh trùng đường ruột.

Hai loại ký sinh trùng gây bệnh phổ biến ở tôm

Ký sinh trùng đường ruột thường gặp nhất ở tôm là trùng hai tế bào Gregarine và Veriform:

1. Ký sinh trùng Gregarine

Gregarine là một loại ký sinh trùng hai tế bào có khả năng sống ký sinh trong ruột tôm. Chúng có hình dạng trophozoite hoặc đôi khi có hình dạng kén. Vật chủ trung gian của Gregarine là các loại động vật thân mềm hoặc động vật chân đốt như ốc, giun,… Gregarine gây tổn thương niêm mạc ruột của tôm, làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, làm chậm quá trình tôm lớn. Loài ký sinh trùng này thường xuất hiện trong đường ruột của tôm khoảng 40-50 ngày sau khi thả giống, đặc biệt ở các ao nuôi có mật độ cao, đáy ao bẩn, và thời tiết nắng nóng.

Ký sinh trùng Gregarine được soi dưới kính hiển vi. Ảnh: Tép bạc

2. Ký sinh trùng Vermiform

Vermiform là một loại ký sinh trùng có hình dạng tương tự như giun và Gregarine. Chúng không có cấu trúc tế bào, gần như trong suốt. Khi quan sát dưới kính hiển vi, ta có thể thấy Vermiform được bao bọc bởi một lớp màng mỏng ở bên ngoài, bên trong là một lớp màng dày với nhiều nếp nhăn phức tạp.

Các mẫu kiểm tra ở bất kì giai đoạn nào kể cả tôm bố mẹ đều có sự hiện diện của vermiform, với kích thước gần như khớp với các ống gan tụy mà chúng tồn tại.

Nguyên nhân khiến tôm bị ký sinh trùng đường ruột

Trong môi trường nước tự nhiên, ký sinh trùng gây bệnh đường ruột cho tôm sống ở dạng bào tử. Do đó, nếu chất lượng nước không tốt, quy trình cải tạo ao nuôi không chính xác sẽ làm cho ký sinh trùng có điều kiện phát triển và xâm nhập vào ruột tôm.

Một số nguyên nhân trong quá trình nuôi khiến tôm bị ký sinh trùng đường ruột:

Thức ăn không đảm bảo

Thức ăn nuôi tôm bị nhiễm độc tố, nấm mốc hoặc không phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của tôm sẽ làm tổn thương niêm mạc ruột của tôm và tạo điều kiện cho ký sinh trùng xâm nhập.

Tảo độc

Tảo độc trong ao nuôi có thể sản xuất enzyme làm tê liệt lớp biểu mô ruột của tôm, khiến ruột tôm không hấp thụ được thức ăn và bị rỗng.

Vật chủ trung gian

Các loại động vật thân mềm hoặc động vật chân đốt như ốc, giun, cua… có thể mang theo ký sinh trùng vào ao nuôi và lây nhiễm cho tôm.

Môi trường nước kém

Nhiệt độ nước cao, thời tiết nắng nóng kéo dài, chất hữu cơ trong nước nhiều, cải tạo ao nuôi không triệt để, vệ sinh ao nuôi không tốt… là những yếu tố làm giảm chất lượng môi trường nước trong ao và tăng nguy cơ phát triển của ký sinh trùng.

Dấu hiệu đặc trưng khi tôm bị ký sinh trùng đường ruột

Để kịp thời phòng ngừa và điều trị tôm bị ký sinh trùng đường ruột, bà con cần theo dõi thường xuyên và lưu ý đến các biểu hiện sau:

• Ruột tôm có hình ziczac, hay bị “xoắn lò xo”
• Ruột tôm bị đứt đoạn, rỗng, không có thức ăn trong ruột
• Tôm có màu nhạt, tôm lớn chậm, tăng trưởng kém
• Niêm mạc ruột giữa bị hư hại và dễ bị nhiễm các loại vi khuẩn gây hại như nhóm vi khuẩn Vibrio (gây ra bệnh phân trắng ở tôm)
• Tôm bị đục cơ ở các bộ phận gần cuối cơ thể hoặc phần lưng
• Tôm bị nhiễm bệnh có dấu hiệu chuyển sang màu trắng sữa hoặc trắng đục.
• Sắc tố melanin ở tế bào biểu bì của tôm giảm
• ​​Trên mặt nước ao nuôi có thấy các sợi phân trắng đục
• Tôm không ăn, vỏ mềm, màu sắc có tôm đậm hơn bình thường.

Một số dấu hiệu nhận biết tôm bị ký sinh trùng đường ruột

Cách khắc phục và phòng ngừa tôm bị ký sinh trùng đường ruột

Khi thấy tôm có dấu hiệu bị ký sinh trùng đường ruột, bà con có thể áp dụng các biện pháp sau để khắc phục và phòng ngừa:

Cách khắc phục

• Lấy mẫu xét nghiệm: Nhanh chóng lấy mẫu xét nghiệm để kiểm tra loại ký sinh trùng và mức độ nhiễm bệnh của tôm trong ao.
• Xổ ký sinh trùng và diệt khuẩn: Xổ ký sinh trùng cho tôm theo liều lượng và thời gian khuyến cáo. Sau đó, tiến hành diệt khuẩn môi trường ao nuôi để loại bỏ ký sinh trùng trong nước, tránh nhiễm lại bệnh.
• Thay nước và sục khí: Thay từ 20% – 30% nước cho ao nuôi và sục khí dưới đáy ao mạnh để cải thiện chất lượng nước và oxy hòa tan.

Phòng ngừa

• Chọn mua giống chất lượng cao, khỏe mạnh và từ đơn vị cung cấp uy tín. Đồng thời phải qua xét nghiệm và không mang các loại ký sinh trùng gây hại.
• Theo dõi sức khỏe tôm liên tục, quan sát thường xuyên để phát hiện sớm các bệnh trên tôm và có biện pháp xử lý kịp thời.
• Cải tạo ao nuôi đúng cách trước và trong quá trình nuôi tôm. Đảm bảo môi trường nước ao nuôi luôn sạch sẽ, hạn chế các yếu tố gây ô nhiễm, cung cấp cho tôm một môi trường sống thuận lợi nhất.
• Nguồn nước ao nuôi phải đảm bảo các chỉ tiêu về độ kiềm, độ pH,…đạt mức tối ưu, đảm bảo tôm phát triển tốt nhất.
• Sử dụng các chế phẩm sinh học an toàn trong nuôi tôm, giảm tác nhân gây ra các mầm bệnh, bảo vệ sức khỏe của tôm và an toàn sức khỏe người tiêu dùng, thúc đẩy quá trình phân hủy các chất hữu cơ, lượng thức ăn dư thừa trong ao hiệu quả bằng các loại men vi sinh thủy sản
• Cải thiện hệ tiêu hóa, tăng mật độ vi sinh có lợi giúp tôm có một đường ruột khỏe mạnh bằng cách bổ sung men vi sinh đường ruột.

Nguồn nước ao nuôi phải đảm bảo các chỉ tiêu về độ kiềm, độ pH,…đạt mức tối ưu, đảm bảo tôm phát triển tốt nhất.

Chúng tôi hy vọng những thông tin trong bài viết trên đã giúp ích trong việc cung cấp thêm kiến thức cho bà con về cách nhận biết, khắc phục và phòng tránh tình trạng tôm bị nhiễm ký sinh trùng đường ruột. Để nhận được sự tư vấn miễn phí về tôm giống, kỹ thuật và cách tăng cao lợi nhuận trong vụ mùa, xin vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi qua HOTLINE 0906.68.68.68